Toplumun veya insanların birbirleri ile etkileşimini, toplumun görevlerini, toplumdaki değişmeleri ve bu değişimin nedenlerini konu alan bilime sosyoloji denir.
Sosyoloji toplumdaki kuralların ve yasaların da etkisini ihtiva etmektedir. Sosyoloji bilimi ile akademik anlamda ilgilenen ve sosyoloji biliminin gelişmesini sağlayabilen kimselere sosyolog denir. Toplum bilimi son derece önemli olduğu için ülke yönetme gibi bir mevkide olan birçok kişi, ülkesinde sosyologların olmasını önemsemiş ve bu anlamdaki araştırmaların gelişmesine katkı sağlamıştır. Fakat sosyolojinin ilk çıktığı zamanlar ve gelişme zamanındaki çağda aynı durumdan söz etmek pek de mümkün değildir.
Toplum bilim tarihçileri ilk sosyolojinin oluşmasını ve gelişmesini sağlayan kişinin Fransız asıllı olan ve 1798-1857 yılları arasında yaşayan Auguste Comte olduğunu ileri sürmektedirler. Bu bilgiler ışığında bakıldığında 19. yüzyıla kadar sosyoloji ya da diğer adı ile toplum biliminin varlığından söz edilemez.
19. yüzyılda sosyolojinin gelişmesi ile sosyologların sayısı ve buna bağlı olarak sosyologların öne sürdükleri kavramlarda da artış görülmektedir. Genellikle Marx ve Weber’in düşüncelerinden etkilenmiş olan sosyologlar farklı görüşleri de ileri sürmüşlerdir. Tüm dünyada gelişmekte olan sosyoloji Türkiye’de de aynı anda gelişme göstermiştir. Çok sayıda Türk sosyolog tarihe ismini yazdırmayı başarmıştır. Bunlardan bazılarını sıralayacak olursak:
• Ali Bulaç: 1951 doğumlu İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü mezunu olan Ali Bulaç, 1988 yılında yayınlamış olduğu “İnsanın Özgürlük Arayışı” adlı eseri ile Türkiye Yazarlar Birliği’nin Fikir Ödülü‘ne layık görülmüştür. Çok sayıda eseri olan Ali Bulaç aynı zamanda çok sayıda dergi ve gazetede de yazarlık yapmıştır ve yapmaya devam etmektedir. Bunların yanısıra aynı anda 3 farklı televizyon kanalında haftalık programlara da katılmakta olan Ali Bulaç, Türkiye’deki en seçkin sosyologlar arasında gösterilmektedir.
• Yusuf Ziya Özcan: 1951 doğumlu Ankara Üniversitesi mezunu olan Yusuf Ziya Özcan yüksek lisansını ve doktorasını Chicago Üniversitesi’nde yapmıştır. Profesörlük ünvanını ise Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden almıştır. Son zamanların en çok konuşulanlarından olan Yusuf Ziya Özcan, Yüksek Öğretim Kurulu’nun eski başkanıdır. Türkiye’deki ve dünyadaki birçok araştırmada ismi geçmektedir. Aynı zamanda hukuk ve politika ile ilgili derin bilgi sahibi olan Yusuf Ziya Özcan, bu konular hakkında yayınlanmakta olan bir derginin de Yazı Kurulu üyelerindendir. Bunun dışında Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu’nda başkanlık da yapmıştır.
• Mehmet Rami Ayas: 1931 doğumlu ve Ankara Üniversitesi mezunu olan Mehmet Rami Ayas, yüksek lisansını ve doktorasını da yine Ankara Üniversitesi’nde yapmıştır. İnönü Üniversitesi’nde Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Kurucu Başkanı olarak görev yapmıştır. Bunun dışında Gaziantep Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi’nde de çok sayıdaki araştırmada ismi geçmektedir. 1998 yılında akademik kariyerine son vererek emekli olan Mehmet Rami Ayas, emekli olmasına rağmen akademik dışı araştırmalarını sürdürmektedir.
Türkiye'de yetişmekte olan sosyologlar her geçen gün artış göstermektedir. Sosyoloji bilimi hak ettiği değere yavaş yavaş emin adımlarla ilerleyerek ulaşmaktadır.
Hak ettiği yerde olmayan bilimlerden biri olduğu fikrine kesinlikle katılıyorum. Bir an önce saptamalar,analizler yapılmalı sonuçlar çıkarılmalı toplumumuz hakkında ki çözüm lazım bize, bunu da tüm bilimlerin birlikteliği başarır