Taş çağının son aşamasıdır. (M.Ö 8000 – M.Ö. 5000) Dönemin sonlarına doğru bakır madeni bulunmuş ve işlenmiş böylece taş devri kapanmış maden devri başlamıştır.
Cilalı taş devrinde at, koyun, köpek, keçi, inek tamamen evcilleştirilmiştir, insanlar mağaralardan ve ağaç kovuklarından nehir kenarlarına inmişlerdir. Bunda buzulların erimesinin de katkısı büyüktür. İnsanlar ilk kez üretime başlamışlar tarım ürünleri yetiştirerek ticaretini yapmaya başlamışlardır. Tarım hayatı beraberinde yerleşik yaşamı da getirmiş, insanlar tarım ve hayvancılıkla uğraşan üretken topluluklar haline gelmişlerdir. Nehir kenarlarına inen insanlar balıkçılıkda gelişmişlerdir. Böylece ilk köy yerleşmeleri oluşmuştur. Cilalı taş devri, insanoğlu açısından tam bir değişim devridir. İnsanların avcılık ve toplayıcılığı bırakarak üretime geçmeleri birçok gelişmeyi tetiklemiştir. Bu dönemde insanlar ürettikleri arpa, buğday gibi besinleri depolamak için çanak, çömlek yapımına da başlamışlardır. Böylece ilk kez kil yani toprak kullanılmaya – şekillendirilmeye başlanmıştır. Bu dönemde ilk şehir surları görülmeye başlanmıştır (Filistin’de). Bu zamana kadar insanlar ölülerini evlerinin altına gömerken, cilalı taş devrinden itibaren ölüler evlerin dışına gömülmeye başlanmıştır.
