Fatih Sultan Mehmet, 29 Mart 1432 günü Edirne Sarayı'nda dünyaya geldi. Babası Sultan İkinci Murat, annesi ise Hüma Hatun'du. Şehzade Mehmet, iki yıl Edirne'de kaldıktan sonra Amasya'ya gönderildi. Bir süre sonra ise Manisa'da Saruhan Sancakbeyi oldu. Osmanlı Devleti'nde şehzadeler, idari ve askeri anlamda tecrübe kazanmaları için belli yerlerdeki yönetimlere gönderilirdi. Şehzade Mehmet de bu doğrultuda Manisa'ya gönderilmişti.
ŞEHZADE MEHMET VE MOLLA GÜRANİ
Sultan İkinci Murat, Şehzade Mehmet'in eğitimiyle yakından ilgilendi. Dini ve ilmi açıdan çok iyi bir eğitim almasını sağladı. Molla Gürani, İkinci Murat'ın isteği doğrultusunda Şehzade Mehmet'in eğitimiyle görevlendirildi. İkinci Murat'ın Molla Gürani'ye bir sopa verdiği ve Şehzade Mehmet'in tembellik etmesi halinde kullanmasını istediği söylenir. Şehzade Mehmet'in hocaları arasında Akşemseddin, Molla Hüsrev, Hoca Yusuf Sinan Paşa ve Hasan Çelebi de vardı. Ayrıca İtalya'dan da hocalar gelmişti.
Şehzade Mehmet, kendisini çok iyi yetiştirmişti. Arapça, Farsça, İtalyanca, Yunanca ve Latince dillerini öğrenmişti. Ayrıca Yunan antik kültürünü ve İtalyan kültürünü çok iyi derecede biliyordu. Tarih ve coğrafya bilgisi de üst düzeydeydi.
TAHTA İLK ÇIKIŞI
Şehzade Mehmet 13 yaşına geldiğinde babası İkinci Murat tahta onu geçirmeyi düşünüyordu. En azından tahtın ilk zamanlarında rahat edebilmesi için gergin ilişkilerin olduğu Macarlarla 10 yıl süreli bir barış anlaşması yaptı. Bu barış antlaşmasının ardından da 12 Temmuz 1444 tarihinde tahttan ayrıldı ve Manisa'ya gitti. Tahtın yeni sahibi İkinci Mehmet olmuştu.
13 yaşında birinin padişah olması bazı vezirleri ve devlet adamlarını rahatsız etti; başta da Çandarlı Halil Paşa'yı. Bu rahatsızlıklarını İkinci Murat'a da bildirdiler ancak sonuç alamadılar. Bu sırada Macarlar, İkinci Murat'la yaptıkları anlaşmayı hiçe sayarak harekete geçtiler. Osmanlı Devleti'ne Haçlı Seferi düzenlemek amacındaydılar. Çok kısa sürede de hazırlıklarını yapıp Osmanlı topraklarına yöneldiler. Bunun üzerine birtakım devlet adamları tahta İkinci Murat'ın geçmesini istedi. Sultan İkinci Mehmet'le de konuşup onun da rızasını aldılar. Sultan İkinci Mehmet, babasına, tahta çıkması gerektiğini yazdığı bir mektup gönderdi. Ancak İkinci Murat bunu kabul etmedi. Buna karşılık Sultan İkinci Mehmet bir mektup daha yollar ve şunları yazar: “Eğer padişahsanız geliniz ordularınıza kumanda ediniz, yok padişah bizsek emrimize itaat edip ordularımızın başına geçiniz.”
İkinci Murat tekrardan tahta geçer ve 9 Kasım 1944'teki Varna Savaşı'ndan Osmanlı Devleti zaferle ayrılır. Savaştan sonra İkinci Murat tahtta kaldı. Tahtı çok kısa süren İkinci Mehmet ise Manisa'ya gönderildi. Manisa yılları onun için çok önemli yıllardı. Yönetimsel ve askeri yeteneklerini çok daha geliştirme fırsatı buldu. İkinci Murat'ın 1451'de vefat etmesi üzerine İkinci Mehmet tekrardan tahta çıktı. Bu sırada İkinci Mehmet 19 yaşındaydı.