Türk Milli Eğitim sisteminde temel ilkeler bulunmaktadır. Bu temel ilkeler doğrultusunda eğitim Türkiye’de sistemli bir şekilde yürütülmeye çalışılıyor. Hepimiz bu ilkelerin ne olduklarını bilmeli ve onların bireylere neler sunduklarından haberdar olmalıyız. İlkeleri açıklamalı olarak yazalım.
- Genellik ve Eşitlik İlkesi: Bu ilke Türkiye’de bulunan, yaşayan herkese eşit haklar verilmesi anlamına gelmektedir. Tüm vatandaşlar eşittir ve eşit bir şekilde eğitim hakkına sahiptirler. A kentinde yaşayan bir birey B kentinin bir köyünde yaşayan bir bireyden daha fazla eğitim alabilir düşüncesini ortadan kaldırmaya yönelik bir ilkedir.
- Ferdin ve Toplumun İstek, İhtiyaçları: Eğitim alan bireyler ne istiyorlarsa ve neye ihtiyaçları varsa eğitimden o şekilde yararlansınlar diye düşünülmüş ve bu ilke ortaya çıkmıştır. Bir çocuk ressam, bir çocuk yazar, bir çocuk matematikçi, bir çocuk doktor, vs olmak ister.
- Eğitim Alma Hakkı: Okula gitmek eğitim almak herkesin hakkıdır ve tüm insanlar bu haktan faydalanabilme hakkına sahiptirler. Hiç kimsenin bu hakkı engellemeye hakkı yoktur.
- Fırsat ve İmkan Eşitliği İlkesi: Milli eğitim cinsiyet, nitelik ayrımı yapmadan kişilere eşit imkan sağlayarak bireylerin okula devam etmesine katkı sağlar. İmkanları düşük olan bireylerin, diğer bireylere göre dengelemek için örnek olarak burslar verir ve yapılabilecek yardımları sağlamaya çalışır.
- Atatürk İnkılapları Türk Milliyetçiliği İlkesi: Eğitim sistemimizin her kademesinde, her anında Atatürk İlke ve İnkılaplarına ve Atatürk Milliyetçiliğine yer verilmektedir.
- Sürekli Oluş İlkesi: Yaşamın tüm kademesinde eğitim vardır. Doğduğumuz andan itibaren bir eğitim sürecine girmiş sayılırız ve ölene kadar bu süreç devam eder. İlkenin varoluş nedeni yaşamımız boyunca süren eğitimi bireylere sunmaktır.
- Demokrasi Eğitimi İlkesi: Bireylere sunulan eğitimde ‘’Demokrasi nedir? neden vardır? ve neden var olması gerekmektedir?’’ düşüncesi verilmeye çalışılır.
- Bilimsellik İlkesi: Bilimsellik eğitimin temel taşlarından birisidir. Gelişmeye ve geliştirilmeye en çok önem bilimsellik sayesinde verilir. Eğitim = > Gelişme = > Bilimsellik diyebiliriz.,
- Planlı Olmak İlkesi: Plan ve program hayatın her aşamasında gereklidir. Eğitim gibi büyük bir sistemde plan şarttır ve bir program dahilinde işlemek zorundadır. Eğitim yöneticileri, öğretmenler, programlar, okullar, vb. yani eğitimle ilgili olan her şey planlı oluş esasına göre işlemelidir.
- Karma Eğitim Sunulması: Kız ve erkekler öğrencilerin birlikte eğitim almaları demektir.
- Okul ve Ailelerin Birlikteliği İlkesi: Veliler ve okul iş birliği içinde olmalı ve bu şekilde düzenleme yapılmalı mantığının gerekliliğinin savunulduğu ilkedir.
- Yöneltme İlkesi: Eğitim süresi boyunca öğrencilerin ilgilerinin ve kabiliyetlerinin neler olduğu ve nerelere yönlendirilmeleri gerektiği ile ilgili çalışmalardır.
- Laiklik: Eğitim sistemi laiktir ve laiklik esası uygulanır.
-
Her Yerde Eğitim: Eğitimin sadece okullarda ya da kurumlarda değil her yerde yapılmasının gerekliliğini savunan ilkedir.