SCAMPER

    Scamper bir düşünme yöntemidir ve okul öncesi dönemde çok kullanılmaktadır. Bu düşünme yöntemi şu şekilde gerçekleşir. Elimize bir nesne alırız ve sadece bu nesne ile ilgili düşünceler geliştiririz. Bu nesneyi farklı hallerde düşünürüz ve yepyeni bir şey elde etmeye çalışırız. Scamper isminin baş harfleri yöntemin aşamalarını verir. Bu düşünme yöntemi yapılırken sorular sorulmaktadır ve düşünce bu şekilde geliştirilmeye çalışılmaktadır.

Substitude (Yer Değiştirme): Yer değiştirme ilk aşamadır ve bu aşamada var olan bir nesne olmadığında o nesneye benzer ne bulabiliriz diye düşünülür. Örneğin; ‘’Evimizde bulunan ütü masası olmasa bunun yerine ne kullanılabilir?’’ sorusu sorularak bu konu ile ilgili düşünce üretilmeleri sağlanır. Bu soruya kendimiz birkaç cevap yazalım:

• Çalışma masası ütü masası olarak kullanılabilirdi.

• Yatak ütü masası olarak kullanılırdı.

• Koltuklar ütü masası olarak kullanılırdı.

• Evin tabanı ütü masası olarak kullanılabilirdi.

    Yukarıdaki gibi cevaplar elde edilebilir. Daha farklı cevaplar için farklılıklara yöneltici sorular sorulabilir. Örneğin; ‘’Eskiden yaşayan bireyler düz bir yer bulamadıklarında nasıl ütü yaparlardı? Ya da hayvanların ütüye ihtiyacı olsaydı ne şekilde ütü masası bulabilirlerdi sizce?‘’ gibi sorular sorulabilir.

Combine (Birleştirme): Yer değiştirmeden sonraki aşamadır. Ütü masası var olan nesnedir ve onunla ne birleştirilebilir, ne şekilde eklemeler yapılabilir gibi düşünceler geliştirilmeye çalışılır. Bu soruya verilecek birkaç cevap:

• Ütü masası aynı zamanda temizleyici özelliğe sahip olsun.

• Ütü masasına güzel koku yayıcı aparatlar takalım ve ütülenen elbiseler daha güzel koksun.

• Ütü masasına sandalye ekleyelim onun boyunda olsun ki ütü yapan kişi yorulmasın.

    Yine bu aşamada da farklı sorular ile destekleme yapılabilir.

Adapt (Uyarlama): Ütü masasının var olan özelliğine yeni özellik katmak için bir nevi verimliliğini artırmak için yapılan yeniliklerdir. Örneğin; ütü masasına katlar eklemek aynı anda hem pantolon hem de gömlek ütüleyebilecek duruma getirmek.

Modify (Değiştirme): Değiştirme aşamasında amaç orijinalliği değiştirebilmektir. Örneğin; var olan ütü masası çok ağır ise neler yapılabilir düşüncesi için yenilikler geliştirmektir. Cevap olarak:

• Ütü masasını keserek küçültelim.

• Ütü masasının ayak kısmını çıkartalım ağırlık gitmiş olur.

Put The Other Uses (Amacını Değiştirme):  Bu aşamada çocuklara ütü masasının farklı amaçlar için nasıl kullanılabileceği sorusu sorulur ve cevap aranır.  Verilebilecek cevaplar:

• Ütü masası yarış pisti olabilir.

• Ütü masasının üzerindeki kumaş çıkartılarak onu saksı olarak kullanabiliriz.

Eleminate (Eleme, Yok Etme, Çıkarma): Bu aşamada ütü masasının hangi parçası gereksizdir ya da çıkartılabilir sorusu sorulur. Cevaplar alınır ve neden verildikleri üzerine sohbet edilir.

Rearrange  (Yeniden Düzenleme): Bu aşamada çocuk ütü masası için farklı bir format oluşturur. Formatının nasıl olacağı ile ilgili düşünmeleri için sorular sorulur. Örneğin; ‘’Eviniz çok dar ve bu ev için nasıl bir ütü masası yapılabilir?‘’ sorusuna cevap aranır.

    Scamper yöntemi, okul öncesinde öğretmenlerin ve öğrencilerin eğlenerek uyguladıkları bir yöntemdir. Bu yöntem yapılmadan önce sınıfın düzeyi dikkate alınmalıdır ve bununla birlikte aşamalar uygulanmalıdır. Çocuklar çok fazla zorlanmamalıdır. Onlara bu yöntemin ne kadar zevkli olduğu gösterilirse hep yapmak isteyeceklerdir. Bu gibi yöntemleri çocuklara sunmak çok önemlidir.