Psiko – seksüel kuram Sigmund Freud tarafından ortaya konulan bir gelişim kuramıdır. Freud’un bu kuramında ergenlik dönemine kadar olan dönem incelenmiştir ve gelişim özellikleri anlatılmıştır. Freud daha çok cinsel gelişimi konu almış ve dönemleri bu konu altında inceleyerek kuramını oluşturmuştur. Psiko – seksüel kuramın dönemleri aşağıda açıklamaları ile yer almaktadır.
- Oral Dönem (0 – 1 yaş) : 0 ve 1 yaş arasını kapsayan bu dönemde en önemli nokta ağızdır. Çocuklar ilk etapta her şeyi ağız yoluyla tadarak anlamaya çalışırlar. Emme refleksi bu dönemin en güçlü ve öğretici refleksidir. Freud’a göre bazı dönemlerde saplanmalar olmaktadır. Oral dönemde oluşan saplanmalar sonucunda ileride tırnak yeme ve dudak tiryakiliği gibi durumlar gözlenebilmektedir.
- Anal Dönem (1 – 3 yaş) : Bu dönemin en önemli özelliği çocuğun özgürleşmeye başladığının farkına varmasıdır. Çocuk artık bir birey olduğu düşüncesini geliştirir. Bu dönemde çocuklar tuvalet eğitimlerini alırlar. Bir çocuğa bu eğitim verilirken dikkatli olmak gerekmektedir. Aksi takdirde saplanmalar oluşur. Örneğin; aşırı cimri, titiz ya da savurgan, aşırı düzensiz bireyler ortaya çıkar.
- Fallik Dönem (3 – 6 yaş) : Bu dönemde çocuklar için en önemli nokta cinsel organlarıdır. Cinsel organları ile oynamaktan büyük zevk duyarlar. Çocuk kız ise babaya, erkek ise anneye karşı ilgi duyar.
- Gizil (Latens) Dönem (6 – 12 yaş) : Okul çağı da diyebileceğimiz dönemdir. Çocuk bu dönemde önceki dönemdeki kadar karmaşık değildir. Artık durulur ve okula, arkadaşlarına adaptasyon sağlar. Belli bir durgunluk süresidir ve bu süreç içinde en büyük düşünce okul ve başarılı olmaktır.
- Genital Dönem (12 – 18 yaş) : Genital döneme fallik dönemin büyük versiyonu diyebiliriz. Bireyler bu dönemde de en çok genital bölgeye ilgi duyarlar. Kimlik karmaşası yaşarlar ve bir kimlik arayışı içine girerler. Arayış içinde oldukları için de sürekli isyan havasında olurlar.