Milattan önce 2000’li yıllarda Mezopotamya’nın kuzeyinde bugünkü Musul yakınlarında Asur kenti merkez olmak üzere kurulmuşlardır. Ancak uzunca bir süre tam bağımsız olamamışlar Mitanni Krallığı egemenliği altında yaşamışlardır. M.Ö. 14. yüzyıldan itibaren bağımsızlığını kazanan Asurlar en parlak devirlerini milattan önce 9. ve 7. yüzyıllar arasında yaşamışlardır. Asurların başkenti Ninova’dır. Asur halkının aslı Sami ırkındandır. Yani Araplarla akrabadırlar. Asurlar M.Ö. 12. yüzyılda zayıflamaya başlamış ardından Tiglat- plaser babasını öldürerek tahta çıkmış ve Asur ülkesinin sınırlarını tekrar genişletmeye başlamıştır. Ancak geçen 100 yıl içinde Aramilerin akınlarıyla yıpranan Asur imparatorluğu 8. yüzyılda tekrar güçlenmeye başladı üstelik tarihinin en güçlü dönemlerini yaşadı etrafındaki birçok krallığı boyunduruğu altına aldı. Batıda Mısır’a kadar, Kuzeyde Anadolu ortalarına kadar doğuda ise pers ülkesinin doğu sınırlarına kadar hâkimiyet elde etti. Bu geniş imparatorluğa Yeni Asur İmparatorluğu adı verilmiştir. Asurların En tanınmış krallarından Son Kral Asurbanipal milattan önce 627 yılında öldü ya da öldürüldü. Ardından kısa bir süre içinde Tüm Asur imparatorluğu çöktü. Asur Banipal’in ölümü ve ülkenin yıkılışı hakkındaki bilgiler biraz karalık ancak Asur tarihi iyi aydınlatılmış bir tarihtir. Çünkü 20 binden fazla Asur tableti günümüzde sapasağlam durmakta ve üzerlerindeki yazılar gayet net okunabilmektedir.
Asurlar çok geniş bir coğrafyada ticaret yapmışlar, Anadolu’ya yazıyı Asurlar bu ticaret sayesinde getirmişlerdir. Anadolu’da birçok ticaret kolonisi kurmuşlardır. Özellikle Kayseri Kültepe’de bulunan Asur çivi yazılı tabletleri Hitit ülkesi ile Asur ülkesini yaptığı ticaretin dökümlerini gözler önüne sermektedir.
Asur Banipal
Antik çağın büyük krallarından biri olan Asur Banipal, birçok kardeşi olmasına rağmen zekâsı çevikliği, devlet adamlığına yatkınlığı, aldığı eğitim sayesinde kardeşlerinin önüne geçti ve yıldızı parladı. Kraliçenin de desteği ile veliaht ilan edilen Asur Banipal, tahta geçtikten sonra kısa sürede topraklarını neredeyse ikiye katladı. Mısır’ın isyancı prenslerini yendi, Arap kabilelerini sindirdi, Nebatlıların kralını yendi, Babil yöneticilerini tutsak etti. Netice itibariyle 3 yıl boyunca süren ve tüm Asur düşmanlarının birleşip Banipal’e saldırdığı savaşı kazandı. Savaştan sonra kendi arabasını, esir ettiği 4 tutsak krala çektirerek geçit töreni yaptı. Ölümü ile ilgili net bilgilere sahip olmadığımız Asur Kralı Asur Banipal çok dindar, fal baktırmayı seven, çok iyi bir komutan ve devlet adamı olarak biliniyor. Böyle önemli savaşlar kazanabilmesi onun kendisi için söylediği “Kardeşlerimden daha cesur ve zeki olduğum için veliaht ilan edildim” sözünün haklılığını ortaya koyuyor. Son Kral Banipal öldükten sonra Asurlar, Medler ve Perslerin işbirliği ile 612’de yıkıldı. Günümüzde Asurların bu parlak tarihini kendilerine mal etmek isteyen çeşitli topluluklar mevcut olsa da onların Sami ırkından geliyor olması bu tezleri baştan çürütüyor.