İstanbul Arkeoloji Müzelerinin, 3 müzeden oluşan bir kompleksten meydana geldiğini bir önceki yazımızda söylemiştik. Bu yazımızda da bu bölümleri tek tek tanıyacağız. Öncelikle bölümleri hatırlayalım;
- Arkeoloji Müzesi (Klasik Eserler)
- Eski Şark Eserleri Müzesi
- Çinili Köşk Müzesi
1) İstanbul Arkeoloji Müzesi
İstanbul Arkeoloji Müzesi, 1891 yılında yaptırılan ve 1975 yılında yapılan çeşitli eklemeler ve restorasyonlarla genişletilen binasında ziyarete açık durumdadır. Binanın alt katında 20, üst katında ise 16; yani toplam 36 salonu vardır.
Biz de sırasıyla bu salonlara bakacağız. Ama önce şunları belirtelim; müzenin alt katındaki salonlarda Yunan, Roma ve Bizans dönemlerine ait plastik eserler ile mozaikler, üst katında ise çanak çömlek parçaları, küçük boyutlu taş eserler ve figürünler ile maden ve cam eserler sergilenmektedir.
Alt Kat:
1. Salonda, İstanbul’un Yunan ve Roma dönemi nekropollerinde bulunmuş olan mezar taşları ile; Lidya, Yunan ve Latin dillerinde yazılmış yazıtlar ve İstanbul ile Kocaeli ilinde bulunmuş olan Roma dönemine tarihlenen heykeller bulunmaktadır.
2. Salonda, sütun ve sütun başlıkları gibi antik mimaride kullanılan parçalar ile mozaikler sergilenmektedir.
3. Salona; orta kısımda sergilenen Sidamara lahdinden dolayı, Sidamara Lahdi Salonu adı verilir. Yine bu salonda diğer Sidamara tipi lahitler ile Hellenistik ve Roma dönemine ait mezar ve mezar taşları da sergilenir.
4. ve 5. Salonlar depo olarak kullanılmaktadır
6. Salonda Anadolu topraklarında yaşamış olan uygarlıkların mezar sanatı açık bir şekilde görülmektedir.
7. Salona, Sayda’da bulunmuş eserler burada sergilendiğinden dolayı Sayda Salonu da denmektedir.
8. ve 9. Salonlar “Lahitler Müzesi” olarak adlandırılır. Dünya’nın en önemli ve görkemli eserlerinden biri olan İskender Lahdi ile, lahitlerin bilinen en eski örneği Sayda Kralı Lahdi de bu salonlarda sergilenmektedir.
10. Salonda Fenike’de bulunmuş Mısır sanatına ait lahitler sergilenmektedir. Bu salona bu yüzden Fenike Salonu adı da verilir.
11. Salonda Arkaik çağda yapılmış olan plastik eserler sergilenir.
12. Salonda Assos eserleri ile Likya bölgesinde yaygın olarak yapılmış olan Kule Mezarlar sergilenir.
13. Salonda ise, Attik mezar taşlarının yanında İ.Ö. 6 ve 5. Yüzyılalra ait heykel eserler bulunur.
14. Salonda, İİ.Ö. 3. Yüzyılda yapılan heykeltıraşlık eserleri vardır.
15. Salonda ünlü Ephebios heykeli ile Dans eden Menad heykeli yer alır.
16. Salon’un en önemli eseri, Frig tanrısı Attis kabartmasıdır.
17. Salonda Aphordisias Stadium hamamlarında ele geçmiş mimari eserler sergilenir.
18. Salon; Roma Salonudur. Burada Roma imparatorlarının portre ve büstleri sergilenir.
19. Salon Hristiyan Eserler Salonudur.
20. Salon Bizans Eserleri Salonudur.
Müzenin üst kat salonlarında vitrinlik eserler yer alır. Müzenin en üst katında ise, daha çok bağışlarla oluşturulmuş olan zengin bir kütüphane ile laboratuvar ile onarım atölyeleleri bulunur.
Eski Şark Eserleri Müzesi
1917 yılından beri Eski Şark Eserleri Müzesi olarak kullanılan bina, daha sonra 1963-1973 yılları arasında yapılan yeni bölümleri ile hizmete açılmıştır. İçerisindeki eserler genel olarak 4 gruba ayrılır:
1) Mezopotamya
2) Mısır
3) Anadolu
4) Arap Eserleri
Müzenin çiviyazısı ile yazılmış belgeler arşivi, yetmiş bini aşan sayısı ile dünyanın en zengin koleksiyonlarından birisidir.
Çinili Köşk Müzesi
Bu müzede, Selçuklu ve Osmanlı Döneminde yapılmış olan sayısı yaklaşık 2000 civarında olan sanat eserleri sergilenmektedir. Müzede çeşitli arkeolojik kazılar ile bağışlar sonucu ele geçirilmiş olan Çiniler ile seramik kaplar sergilenmektedir. Müzenin çinilerinin menşei çoğu olarak İznik ve Kütahya’dır.