Çocuk kitapları seçilirken çok dikkat edilmesi gerekmektedir. Çocuklar için oluşturulan her kitap faydalı olarak algılanmamalıdır. Açıkçası bazı kitapların dışı güzel; fakat içi boş olabiliyor, bazı kitapların ise içeriği güzel; fakat tasarımı kötü olabiliyor. Çocuklara okunacak kitaplarda dış yapı ve iç yapı özelliğinin ikisine de özen göstererek kitapları seçmeliyiz. Kitaplar çocukların ilgisini kapağı ve resimleri ile çekmeli ki ilgi duysun okumak istesin ya da kendisine okunmasını istesin. Eğer okununca sıkılıyorsa o kitaptan sadece resimlerine bakar ve geçer. İşte bu şekilde olmaması için kitap almadan önce yeterince inceleme yapmalıyız. İncelemelere internetten bakabilirsiniz ya da en yakın bir kitap satış noktasına giderek alabileceğiniz yeterliğe sahip kitapları iyice inceleyebilirsiniz. Sizin dahi ilginizi çekmiyorsa o kitabı almasanız daha iyidir. İnceleme yapmak için vaktim yok, yani incelemeyi her kitap için tek tek yapamam diyorsanız, bu konuda bilgili birisine danışarak kitabınızı alabilirsiniz. Aşağıda kitaplarda bulunması gereken niteliklerden bahsedilecektir. Kitap alırken yardımcı olması dileğiyle.
ÇOCUK KİTAPLARININ DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ
- Kitapların Boyutları: Kitabın boyutu çocuğunuzun özelliğine göre seçilebilir. Bazı çocuklar kitabın üzerinde oturmak isterler, bazıları ellerinde olsun isterler. Her ne boyutta olursa olsun, geçerli olan tek şey ağırlıktır. Taşınabilir olmalı diyelim en genel ifadeyle.
- Kitapta Kullanılan Kağıt: Çocuklar işin içine giriyorsa göz önünde bulundurulacak en önemli şey kalitedir. Kullanılan kağıtların kaliteli olması gerekmektedir. Kağıdın kalitesi birinci hamur olmalı ya da ikinci hamur olmalıdır.
- Kitabın Kapağı: Kitapta kullanılacak kapak çocuğu cezbedici olmalıdır. Evet bunu bana okuyun diyebileceği şekilde etkileyici bir kapak tasarlanmış olmalıdır. Kısacası çok özen gösterilerek ve estetiklik göz önünde bulundurularak hazırlanmış olmalıdır.
- Kitabın Sayfa Düzeni: Sayfa düzeni çok önemlidir. Resimler ile yazılar farklı bir ahenk oluşturmalı ve sayfa açıldığında göze batacak şekilde olmamalıdır. Çocuğun ya da okuyacak kişinin kolayca okuyabileceği şekilde düzenlenmiş olmalıdır. Bazen anaokulunda öğretmen tüm sınıfa kitap okur ve okurken öğrencilere gösterir resimleri, bu duruma olanak sağlamalıdır.
- Resimler: Resimler yazıları ifade edecek şekilde tasarlanmalıdır. Okuma yazma bilmeyen bir çocuk resimlere bakarak da yorumlarla hikayeyi anlayabilmeli ve anlatabilmelidir. O sayfada geçen yazıdan bağımsız ya da alakasız resimlere yer verilmemelidir. Resimlere bakarak yorumlar yapmak çocuk için bir çeşit okuma ve yazmaya hazırlık çalışmasıdır.
- Harfler: Harflerin boyu değişiklik göstermelidir. Okul öncesinde kullanılan punto 24 – 22 -20 olabilir. İlköğretimin 1. – 2. – 3. sınıflarında 12 punto ve üzeri olması gerekmektedir. 4. ve 5. Sınıflarda önerilen punto ise 10’dur.
ÇOCUK KİTAPLARININ İÇ YAPI ÖZELLİKLERİ
- Tema: Kitapların amacı insanları bilgilendirmektir. Çocuk kitapları için de bu durum geçerlidir. Bilgilendirme yapılırken açık ve anlaşılır olunmalıdır; çünkü çocuklar net olmayan durumları anlamakta sıkıntı yaşayabilirler.
- Konu: Konunun çocuğa güzel düşünceler vermesi gerekir. Özellikle yer alması gereken konular sevmektir. Sevgi insanı insan yapan en güzel duygudur ve konular bu şekilde oluşturulmalıdır.
- Kahramanlar: Çocuk kitaplarında yer alan kahramanlar çok önemlidir; çünkü çocuklar onları taklit ederler, onlar gibi olmak isterler. Kitaplardaki ya da çizgi filmlerdeki kahramanlara benzemek uğruna zarar gören bir sürü çocuk örneği vardır.
- Dil ve Anlatım: Dil, sade ve anlaşılır olmalıdır. Anlatım da çocukları iyi yönde geliştirecek şekilde oluşturulmalıdır.
- Plan: Çocuk kitaplarında ele alınacak konu düzen dahilinde oluşturulmalıdır. Çocuklarda dikkat süresi kısa olduğu için onları cezbedici, meraklarını canlı tutacak bir sıra izlenmelidir.
