Eğitim planlı olup olmama durumuna göre formal – informal olarak 2’ye ayrılmaktadır.
1 – FORMAL EĞİTİM
Formal eğitim; eğitimin düzenli, planlı, programlı bir şekilde sürmesi demektir. Daha açık bir ifade ile formal eğitim, eğitim aldığımız kurumlarda (okullarda) gerçekleşen eğitimdir. Okullar işin içerisinde var ise okulları düşünerekten formal eğitim ile ilgili daha geniş bilgiler çıkartabiliriz. ‘’Okullarda eğitim nasıl olur?’’ sorusunu sorarak cevaplar doğrultusunda formal eğitimin içeriğine dair bilgiler alalım.
· Okullarda eğitimi veren rehberler yani öğretmenler vardır.
· Öğretmenlerimizin ellerinde gördüğümüz ve arada bir baktıkları bir defter görürdük. İşte o defterlerde günlük planlar yer almaktadır.
· Okulda ders görülür, yani belli bir yer olması gerekir.
· Bazı derslerde öğretmenler araç ve gereçler kullanırlar. Sunum hazırlanıp projeksiyonda bunu öğrencilere gösterirler.
· Okulda verilen eğitimdeki temel amaçlardan birisi de istenen yönde yetişen bireyler olmamızdır.
Yukarıdaki cevaplar doğrultusunda formal eğitimin ne olduğu ortaya çıkmış durumdadır. Formal eğitim; plan, program dahilinde, öğretmenler tarafından sunulan, bireyi istenen yönde değiştirme amacı taşıyan, bu amaç doğrultusunda belirli hedeflere götüren, okulda yani bir binada olması gereken eğitimdir. Kısacası eğitimin en sistemli halidir.
Bir birey formal eğitim olarak neler alabilir?
- Okul öncesi eğitimi
- İlköğretimi
- Ortaöğretimi
- Yükseköğretimi
- İş hayatına geçtiğinde işi öğrenmesi için verilen hizmet içi eğitimleri alabilir.
2 – İNFORMAL EĞİTİM (FORMAL OLMAYAN)
İnformal eğitim; plan ya da program gerektirmeyen eğitimdir. Bir bireye çevreden, arkadaş, aile, vs ile verilen eğitimdir. Bu eğitimi formal eğitimin dışında gerçekleşen eğitim olarak tanımlayabiliriz. İnformal eğitimde:
- Öğretim odaklı profesyonel bir öğretici yoktur.
- Öğretime dayalı bir bina yoktur, yani her yerde gerçekleşebilir.
- Davranışların olumluya yöneltmesi amaç değil olumsuz davranışlar da kazanılabilir.
Bir örnekle informal eğitimden bahsedelim. Anne komşularıyla oturuyordur ve çocuğu karşısına gelir annesinden yemek ister; ama çocuk yemek isterken aynı zamanda burnuyla oynuyordur. Anne çocuğuna yaklaşır ve ‘’ O elini hemen çek, yıka. Topluluk içinde yapılmaz böyle, peçeteyle sil!’’ der. İşte annenin bu durum informal eğitimdir.
